سیدی | شهرآرانیوز؛ بی شک نیتشان خیر بوده، اما حاصل کار نامبارک شده است. در گذشتههای دور روستاییان توله سگهای ماده را به دلیل ناکارآمدی شان از بین میبردند، اما چند سالی میشود که خوی انسانی آدمها باعث شده است دست از این کار بردارند و به جای زنده به گور کردن یا کشتن توله سگها آنها را در طبیعت رها کنند، کاری که قطعا با نیت خیر صورت گرفته، اما حاصلش عذابی بزرگ هم برای محیط زیست و هم برای خود روستاییان شده است.
ضرب المثل «گرگ در لباس میش» حکایت امروز گُرگاس هاست، موجوداتی که از جفت گیری سگ ماده و گرگ نر به وجود آمده اند. این حیوان از گرگ جسورتر و از سگ باهوشتر است و بر خلاف گرگ، از انسان نمیهراسد و به دلیل نداشتن دشمنی در طبیعت، هرروز بر جمعیتش افزوده میشود.
به گفته بتول عابدی، رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش خراسان رضوی، گرگها معمولا در زمستان و آن هم به دلیل گرسنگی شدید به انسان حمله میکنند، اما گرگاس در هر فصلی ممکن است به انسان حمله کند. این کارشناس محیط زیست خطرات گرگاسها برای محیط زیست و حیات وحش را نیز چنین شرح میدهد: این جانوران برای گونههای علف خواری، چون آهو، میش و قوچ هم خطرناک اند. از دیگر آسیبهای گرگاسها برای محیط زیست، اشغال زیستگاههای جانورانی، چون یوزپلنگ و شیوع بیماری در میان گربههای بزرگ جثه مانند پلنگ است.
توله سگهای ماده بعد از گذشت ۸ ماه از رهاسازی در طبیعت، به بلوغ میرسند و با پیوستن به خانواده گرگها در اواخر تابستان جفت گیری میکنند. بعد از ۹ ماه آنها بین یک تا ۱۱ توله به دنیا میآورند و توله هایشان نیز ممکن است ۴ تا ۶ سال در طبیعت زنده باشند. این را عابدی میگوید و بیشتر توضیح میدهد: گرگاسها قانون زندگی گرگها را نمیتوانند رعایت کنند. به همین علت، بیشتر به صورت تکی حرکت میکنند. البته همه گرگاسها مثل هم نیستند. گاه بیشتر رفتاری شبیه سگ دارند و گاه هم خوی وحشی بیشتری از خود نشان میدهند.
این کارشناس محیط زیست با بیان اینکه هجوم گرگاسها خسارتهای زیادی برای روستاییان و همچنین محیط زیست به وجود آورده و به یک معضل تبدیل شده است میگوید: تنها راه جلوگیری از افزایش گرگاس این است که توله سگهای ماده را قبل از رهاسازی در طبیعت عقیم کنیم.
عابدی در پاسخ به این سؤال که هزینه عقیم سازی هر توله سگ حدود ۲۵۰ هزار تومان میشود و بی شک این کار از عهده روستاییان خارج است میگوید: از آنجایی که عقیم سازی توله سگها مربوط به دام اهلی است و خارج از حوزه اختیارات محیط زیست و حیات وحش، ما نیز در این زمینه نمیتوانیم ورود و برایش هزینه کنیم، اما از دامپزشکی تقاضا داریم در این زمینه به روستاییان کمک کند.
عابدی همچنین رها کردن پسماند و لاشه حیوانات در محیط روستا را کاری اشتباه میداند و میگوید: مردم روستا و صاحبان مرغداریها باید پسماندهای خود را دفن کنند و به این امید نباشند که پسماند بریزند و گرگاس بخورد دیگر آزار و اذیت نرساند. این کار برعکس باعث میشود جمعیت گرگاسها افزایش یابد و آنها وارد محیطهای انسانی شوند.
عابدی در پایان توضیح میدهد: یکی دیگر از کارهای اشتباهی که برخی مردم انجام میدهند این است که با هداف ایجاد نژاد سگ گرگی، خودشان گرگاس را به وجود میآورند درحالی که سگ گرگی نژادی است که دست کم ۵ نسل قبل آن گرگ بوده است و در اصل نیای آن به گرگ برمی گردد.
در توضیح نشانههای ظاهری گرگاس باید گفت قدبلند است و استخوان بندی درشتی دارد، پوزه اش بزرگتر از سگ است و گوشهای درازی دارد و بر خلاف سگ، دم عقربی ندارد و دمش تقریبا عمود بر زمین است. رنگ این حیوان غالبا به رنگ گرگ ایرانی است. معمولا نوع حمله گرگاس به انسان به صورت تعقیب مشهود (نه مخفی) صورت میگیرد و سعی دارد انسان را خسته کند، سپس حمله ور شود.